Opleiden moet toekomstgericht zijn en studenten moeten na hun opleiding klaar zijn om als volwaardige startbekwame professional in de echte beroepspraktijk te werken. Dus om de opleiding nog beter aan te laten sluiten bij het beroep laat de opleiding Mens en Techniek differentiatie Orthopedische Technologie studenten steeds meer werken met echte cliënten in plaats van simulatie cliënten. Per slot van rekening valt bijvoorbeeld een amputatie toch moeilijk te simuleren. Met dit artikel willen we een korte indruk geven hoe dit samenwerken met cliënten in de opleiding is vormgegeven. Daarnaast willen we natuurlijk ook het werkveld hartelijk bedanken voor hun input. Uiteraard zijn we voor komend jaar weer op zoek naar nog meer cliënten. Mocht u iemand kennen neem dan contact op met tnemtneilc@fontys.nl voor verdere informatie.
De tweedejaars begonnen na een lange vakantie meteen pittig met een week waar alle kennis van het eerste jaar nodig was. Zij kregen per groepje een echte cliënt toegewezen waarbij zij de intake, functieonderzoek en gangbeeldanalyse mochten doen en moesten nadenken over passende oplossingen. Gedurende de week waren er twee intervisiemomenten met docenten waarin ze hun verkregen gegevens en bedachte oplossingsrichting konden bespreken. Aan het einde van de week werd met de behandelaar van de cliënten gediscussieerd over verschillende oplossingen en mogelijkheden.
"Na een leuke vakantie en een zware week als introductie mentor was het toch echt weer tijd om aan de studie te beginnen. Voor ons was het nog niet precies duidelijk wat er deze week ging gebeuren maar hier werd al snel helderheid in gecreëerd tijdens het introductie college. In dit college kwam naar voren dat deze week in het thema van een casus stond, dit mochten wij in groepjes van 5 personen uitvoeren. We begonnen de volgende dag direct met een contact moment met een “echte’’ cliënt. De groepjes waren zichtbaar gespannen, dit kwam doordat er een relaxte zomervakantie was geweest en iedereen dacht dat de kennis niet meer helemaal ‘’up to date’’ was. Tijdens dit moment moest er een aantal zaken verduidelijkt worden. We hadden een uur en 15 minuten de tijd om een anamnese, inspectie, functieonderzoek en een gangbeeld analyse af te nemen. Dat klinkt best lang, maar wij vonden dat de tijd voorbijvloog. We merkten dat er een hoop onzekerheden waren en dat er veel naar structuur gezocht werd."
Door het samenwerken in groepen en het samenvoegen van ieders kennis zijn we uiteindelijk tot een hoop bruikbare informatie gekomen. Na het evalueren met de vakdocent kwamen we tot de conclusie dat we nog een aantal belangrijke punten gemist hadden. Zo waren er verscheidene testen niet op alle facetten gecontroleerd.
"Nu we zoveel mogelijk informatie verzameld hadden, was het de hoogste tijd om naar een oplossing toe te werken. Hierbij kwam voor ons veel kijken, namelijk: een hulpvraag formuleren en daarbij een behandelplan bedenken en het programma van eisen opstellen waar het hulpmiddel aan moest voldoen. Ook alle onderdelen waarmee we rekening mee moesten houden zoals de soorten materialen die we zouden kiezen en de diktes hiervan. Biomechanica was ook een onderdeel waar we rekening mee moesten houden, dit hield in dat we onze oplossingsrichting moesten kunnen beargumenteren. Door de link te leggen tussen de natuurkundige wetten en de aanpassingen die we aan de schoen wilden aanbrengen, kregen wij een hoop verheldering met de leerstof van vorig jaar. Aan het einde van onze casusweek moesten wij met ons groepje het gehele proces van de casusweek presenteren voor onze studiegenoten en de experts waarbij onze casus-cliënten onder behandeling zijn. Dit was voor ons een spannend moment omdat er nu ook vak experts meekeken met onze ideeën over hun cliënten. Wij hebben deze week als een heel nuttig en leerzaam moment ervaren. Daarvoor willen wij iedereen bedanken die hieraan meegeholpen heeft."
Als voorbereiding op de afstudeerperiode is voor de derdejaars studenten het vak integratie ontwikkeld. De naam zegt het al, alle kennis van de afgelopen jaren moest gebundeld worden. En daarnaast moest er ook nog onder tijdsdruk gewerkt worden. Per groepje van 3-4 studenten moesten de studenten in 8 weken tijd van 4 cliënten een intake met maatname doen en een (pas)product ontwerpen en aanpassen. We hebben veel creatieve oplossingen gezien: van orthopedische fietsschoenen en badschoenen, tot het gebruik van de hip flexion device, tot prachtig gemaakte prothesen en orthesen, al dan niet met ingewikkelde scharnier constructies. Hieronder leest u de ervaring van een cliënt tijdens het vak. Cliënt J. Rosbach: "Als gebruiker van orthopedische maatschoenen weet ik hoe belangrijk het is om niet alleen goede schoenen te krijgen, maar ook hoe belangrijk het proces daaromheen is. Het contact met een cliënt is wel degelijk iets anders dan het werk dat in de werkplaats wordt gedaan. Ik hoefde dan ook niet lang na te denken om mee te helpen bij het vak integratie. Voor de studenten is deze opdracht best spannend. Ze moeten het volledige proces door, van intake tot maatname en dan op een tweede dag het afleveren van de voeringschoen en daar nog eventueel aanpassingen aan maken. En dan had ik het ze ook nog eens best pittig gemaakt, door met bijzondere wensen te komen, buiten de gebaande paden om: een orthopedische fietsschoen! Als cliënt was het heel leuk om mee te werken en om de studenten al tijdens die eerste bijeenkomst een groei te zien doormaken. Maar het was ook goed om de studenten tijdens het proces aanwijzingen te geven vanuit cliëntperspectief. Ze bij te sturen, als ze vergaten dingen aan me te vragen. Maar bijvoorbeeld ook uit te leggen hoe kleine dingen bij cliënten het verschil kunnen maken. Zoals “benoem wat je ziet, dat geeft de cliënt het idee gezien te worden en door te benoemen weet ik dat jij bepaalde dingen bij mij hebt opgemerkt”. Voor dit soort dingen is in dit vak wel tijd, maar straks tijdens de eindstage vast niet. Natuurlijk verloopt niet alles vlekkeloos in dit proces. Zo eindigde ik de eerste dag met permanent marker op m’n benen na de maatname en kwam ik ’s avonds nog op allerlei plaatsen restjes gips tegen. Maar dat hoort erbij en ook bij de schoenmaker kan me dat overkomen. Positief verrast was ik door de eindproducten die werden geleverd. Over allerlei dingen was nagedacht en ik had echt het idee dat naar mij was geluisterd. De schoenen sloten goed aan bij de wensen die ik op tafel had gelegd en sloten ook bijna perfect aan bij mijn voeten. Op beide dagen was er een goede balans tussen aandacht voor de cliënt en aandacht voor het product. Maar het meest belangrijke, er was ook voldoende aandacht voor het proces. Waarin ook ik als cliënt de ruimte kreeg om te evalueren, en om bij te sturen. Ik had duidelijk het gevoel dat ik deel van het geheel was, en niet zomaar een oefenobject. Voor mij was het een leuke ervaring om mee te kijken in de opleiding van misschien wel mijn toekomstige schoenmaker en tegelijkertijd bij te dragen aan het onderwijs van studenten."
"Het leuke aan de casusweek en de module integratie is dat de studenten de geleerde theorie in de praktijk moesten gaan gebruiken. Als docent kun je dan ook zien waar eventueel nog extra aandacht aan besteed moet worden of waar we in het onderwijs te kort in zijn geschoten." Bij de casusweek voor de 2de jaars studenten was het wel spannend. Ze hadden pas 2 maanden vakinhoudelijk onderwijs gehad en de cliënten waren niet eenvoudig. Hierdoor werden ze erg geprikkeld om op onderzoek uit te gaan in de dagen na het cliënt contact. Gelukkig ging dat bij de meeste groepjes wel goed en kwamen ze zelf al een heel eind in de goede richting. Tijdens de intervisie bijeenkomsten tussen cliënt contact en bespreking met de professional werd dus ook zeer actief gediscussieerd over de gevonden en vooral de gemiste informatie als ook de keuzestress met betrekking tot de oplossingsrichting, de oplossing en de bijbehorende materialen. Bij de module integratie werd natuurlijk een stuk meer van de studenten verwacht aangezien deze studenten al in eind studiejaar 3 beland waren en ook al op stage waren geweest. De vraagstukken bij de cliënten waren ook een stuk moeilijker en er moest voor elke cliënt ook een pas-product geproduceerd worden. Al met al dus een grote uitdaging. Voor mij als docent was het mooi om te zien wat voor ontwikkeling de studenten hadden doorgemaakt. Na deze module zou het zomervakantie zijn waarna ze op afstudeer/eindstage gaan. Er werd hard gewerkt en vele uren gemaakt om alles zo goed mogelijk vast te leggen en de producten te maken. Ze probeerden ook nieuwe materialen en producten uit zoals een badschoen voor een van de cliënten en speciale onderdelen voor schoenen welke gebruikt konden worden op een racefiets. Het harde werken en het maken van de vele uren waren het meer dan waard. Ze hebben er enorm veel van geleerd en zijn zeker klaar voor het eindtraject.